We dniu 19.06.2022 posłali’my do Kancelaryje Prezydynta RP ksiōnżkã „1919-1920-1921 Powstania Śląskie – nieznana wojna polsko-niemiecka” cuzamyn s brifym, kery mŏ go skłōnić do refleksyje a kukniyńciŏ na tymat. Niżyj publikujymy treść brifu, a na dole zajty znojduje sie widyjŏ s naszyj kōnferyncyje presowyj.
Prezydyncie,
w swiōnzku s uzdaniym dnia 20 jōna Nŏrodowym Dniym Aufsztandōw Ślōnskich swrŏcōmy sie do Wŏs s prośbōm ô ôbznajōmiyniy sie ksiōnżkōm prof. Ryszarda Kaczmarka Powstania Śląskie 1919-1920-1921 Nieznana wojna polsko-niemiecka, 2019. Z ôbŏwōma przijōnli’my informacyjõ, iże datōm fajeru ôbrano dyrekt 20 czyrwiynia, kery je tyż miyndzynŏrodowym dniym wysiedlōnych a wygnancyh. Bazujōnc na nauce, nale tyż na elemyntarnym prawidle mieniŏ we zŏce godności czowieka wiymy, iże wydarzynia we Gōrnym Ślōnsku s lŏt 1919-1921 bōły siyłōm napyndowōm, kerŏ przisużōła sie do jednyj s nojwiynkszych we Ślōnsku wel migracyjnych. Nastympstwym tych wydarzyń bōła niychyńć kerŏ sie rozrastała miyndzy nacyjōma, skutkowała ôna dramatycznymi wydarzyniami znōnymi dzisio jako Tragedyjŏ Gōrnoślōnskŏ. Dŏwōmy pozōr na fakty, kere ôstały przenalizowane bez autoritet s zakresu tygo tymatu, tōż spōmnianego profesora Kaczmarka, niy mogymy s połnym uznŏniym podejść do proponowanego fajeru a jeij formy, kerŏ niy yno we ôcynie naszyj, nale tyż inkszych strzodowisk regijōnalnych jes niydopuszczalnŏ a czymś co krziwdzi ludność autochonicznōm. Absztimōng we Gōrnym Ślōnsku, ôdbōł sie w spusōb lygalny, skōńczōł sie dymokratycznōm porażkōm dlŏ polskij zajty. Tã dymokratycznõ decyzyjõ niy bōła niystety we zŏcy reskiyrōnku s Warszawy, kery narychtowoł zbrojnõ akcyjõ prociw woli wiynkszŏści ludu gōrnoślōnskego. Uczestnicy tmj. Aufsztandōw, bōli rekrutowani s tyrenōw tamtyjszyj Polski a niy mieli nic spōlnego z naszym hajmatym.
Pamiyntōmy dobrze chwolebny aszpekt Wielkopolskigo aufsztandu. Z zŏcōm ôdnōszymy sie do i tak kōntrowersyjnyj kwestyje Aufsztandu Warszawskigo. Tak jak w przipadku aufsztandu januarowego abo wczaśnij nowymbrowego, tak w przipadku tych, sōm my zicherni, iże gŏdōmy naprŏwdã ô aufsztandach. Nale w przipadku wydarzyń we Gōrnym Ślōnsku w latach 1919-1921 mōmy doczyniyniŏ s idyntycznōm sytuacyjōm jak we wczaśnij wymiyniōnych? Historyjŏ tymu przeczy. Zeszterowani mocno politycznōm narracyjōm, kerŏ ôstała naciepniyntŏ na 20 jōn, wyrażōmy głymboke bojōnczki, iże tożsamość gōrnoślōnskŏ ôstanie drastycznie zaburzōnŏ bez zagrania rodym s dwudziestoleciŏ miyndzywojennygo. Należy sam prziwołać Wojciecha Korfantego, kery przecã pŏd ôfiarōm praktik sanacyjncyh, bezkerowanie sie bezmaś polskim rechtym stanu, nale we tym samym czasie ze szkodzōm dlŏ Gōrnego Ślōnska a jigo miyszkańcōw. Przi dŏwaniu pozoru na powyższe, fest zachyncōmy Prezydynta do zapoznaniŏ sie s lekturōm a podjyńciŏ gibkij interwencyje we cylu utrzimaniŏ prŏwdy historycznyj na terynie Gōrnego Ślōnska. Niy łatwe dzieje tych ziymiōw sprawiōły dugotrwałe straty we tauzynach ślōnskich familijōw. Ze zŏcy dō nich pragnymy zadbać ô ôdpedniŏ nŏturã ôbchodōw, kere ôbejmōm wszystkich ôbywatelōw RP, co pokazuje, iże Polska mŏ połnŏ zŏcã dlŏ jejich erbowizny, a tyż niy zamiyrzŏ podjimować dziołań, kere by jã ôpluły narracyjōm politycznōm jednyj zajty… Proszymy ô analizã przirobka naukowego, kery już lata tymu wyklarowoł szpecyfikã tmj. Aufsztandōw Ślōnskich, ôpowŏżnie skazujōm na kōnflikt miyndzy Warszawōm a Berlinym. Proszymy ô uhōnorowanie Gōrnoślōnzŏkōw we spusōb inkluziwny, bezzachowanie rōwności miyndzy Polŏkami, Miymcama a Ślōnzŏkōma kerzy sam miyszkajōm – tōż ôbywatelama III RP, co majōm take same prawo do upamiyntniyniŏ swojich praôjcōw bez przedstŏwiynie prŏwdziwyj ôbliczności przeszłości. Hisotryjõ szkryftajōm zwyciynzcy, nale prŏwdziwŏ wygrana idzie cuzamyn s pokorōm, pokora zajś ze spokopiyniym. Dzisiej, we ôbliczności wojaczki we Ukrajinie, stŏć nŏs na to, coby prawie dojzdrzeć analogijõ miyndzy dwōma kōnfliktama a wykŏzać sie usōndkym, zŏcōm a dożdrzywościōm do wszyjskich gōrnoślōnskich ôbywatelōw. Jeli bydzie potrzeba, sōm my gotowi do spōłprace. Chyźnie zaangażyrujymy sie przi sparciu Państwa Polskigo we ôrganizacyjõ wszelich inicjatyw, kere posużōm właściwyj edukacyji nt wydarzyń we Gōrnym Ślōnsku s lŏt 1919-1921. Mōmy nadziejã, iże Prezydynt zapoznŏ sie s niniejszōm ksiōnżkōm, spokopiy nasze bojōnczki a tyż spōmōże nasz pōnkt widzyniŏ.
Brak komentarzy